Mọi người nên đặc biệt chú ý đến việc bồi dưỡng cho sức khỏe người thân mắc bệnh bởi khác với suy dinh dưỡng do thiếu ăn người bệnh thường gầy hơn so với chuẩn

Người suy dinh dưỡng bệnh lý đôi khi có thể trọng bình thường mặc dù bị sụt cân trong một thời gian. Bên cạnh đó, người suy dinh dưỡng bệnh lý còn có thể bị teo cơ – yếu cơ – giảm lượng mỡ dưới da, hoặc có các triệu chứng lâm sàng liên quan đến thiếu hụt vitamin và khoáng chất khác cần qua thăm khám lâm sàng hay làm xét nghiệm (ví dụ albumin máu) mới có thể chẩn đoán được.

Mục lục

Thiếu dinh dưỡng, bệnh càng thêm bệnh

Không ăn uống được là lý do đầu tiên gây ra suy dinh dưỡng bệnh lý, có thể do bệnh nhân chán ăn hoặc không thể ăn (khó nuốt, nuốt đau, viêm miệng, viêm niêm mạc thực quản, viêm dạ dày tá tràng, ung thư chèn thực quản…).

Thứ hai, có thể kể đến việc tăng nhu cầu dinh dưỡng do bệnh lý nền làm tăng nhu cầu chuyển hóa (phỏng diện rộng, chấn thương, sốt, nhiễm trùng, phẫu thuật lớn, dẫn lưu áp xe, lỗ dò…), mất chất dinh dưỡng kéo dài (hội chứng kém hấp thu, hội chứng ruột ngắn, lọc thận…), sử dụng thuốc có tác dụng dị hóa (thuốc corticoid, chống ung thư, ức chế miễn dịch…), nôn ói kéo dài (chán ăn tâm thần, xạ trị, hóa trị trong ung thư), bệnh mãn tính (AIDS, đái tháo đường, đột quỵ, ung thư)…

Hậu quả cơ thể thiếu hụt nhiều vitamin, khoáng chất. Chưa kể cơ thể thiếu cung cấp năng lượng, phải sử dụng lượng mỡ và cơ dự trữ dẫn đến teo cơ và lớp mỡ dưới da. Vì vậy, suy dinh dưỡng bệnh lý làm bệnh nặng thêm, suy giảm hệ miễn dịch, tăng nguy cơ bội nhiễm, tăng biến chứng, tăng thời gian nằm viện và tăng nguy cơ tử vong.

Chăm sóc, bồi dưỡng cho người bệnh thế nào?

Khó khăn trong điều trị suy dinh dưỡng bệnh lý là bệnh nhân thường có các vấn đề sức khỏe liên quan đến bệnh nền, ví dụ như sốt, đau, khó chịu trong người… và thường kèm theo mệt mỏi, chán ăn, khó ăn. Bên cạnh đó, các yếu tố như việc sử dụng thuốc hay các thủ thuật điều trị cũng ảnh hưởng đến chức năng hệ tiêu hóa, đến khẩu vị và tình trạng dinh dưỡng bệnh nhân.

Chế độ ăn cụ thể còn tùy thuộc từng trường hợp bệnh lý. Tuy nhiên nên chú ý các nguyên tắc chung.

Đầu tiên phải tính toán và cung cấp đủ nhu cầu dinh dưỡng cho bệnh nhân, đặc biệt là năng lượng và chất đạm (ưu tiên sử dụng đạm trong trứng, sữa và thịt cá). Giảm đạm trong máu là nguyên nhân quan trọng gây ra các vấn đề suy giảm chức năng khác trong cơ thể.

Để bệnh nhân ăn đủ năng lượng và dễ hấp thu, tránh rối loạn tiêu hóa cần chia nhỏ thành nhiều bữa ăn, dùng nhiều gia vị chế biến giúp các món ăn đậm đà, nấu mềm dễ tiêu hóa. Ưu tiên thức ăn tươi sống, nhưng lưu ý bổ sung các loại sữa phù hợp bệnh lý do khả năng ăn uống không đủ nhu cầu.

Nếu bệnh nhân có thể dung nạp bằng đường ruột nên ưu tiên cho ăn bằng miệng, hạn chế nuôi ăn bằng truyền dịch vì sẽ không cung cấp đủ các chất dinh dưỡng và làm bề mặt niêm mạc ruột teo giảm chức năng, vi khuẩn tăng sinh.

Chăm sóc, bồi dưỡng cho người bệnh thế nào?

Cần tăng cường hệ miễn dịch

Tăng cường hệ miễn dịch giúp bệnh nhân đáp ứng với điều trị các bệnh nhiễm trùng tốt hơn, mau hồi phục hơn, tránh bội nhiễm một bệnh nhiễm trùng khi sức khỏe suy kiệt. Từ đó giúp giảm thời gian nằm viện, giảm nguy cơ biến chứng hậu phẫu…

Ngoài chất đạm có liên quan đến hệ miễn dịch, các dưỡng chất sau cũng được quan tâm bổ sung cho bệnh nhân để tăng cường miễn dịch: arginine, kẽm, glutamine, selenium, vitamin A, vitamin E.

Kẽm có nhiều trong thịt đỏ hay con hàu, sò; arginine có nhiều trong các loại đậu hạt; glutamin có nhiều trong nguồn gốc động vật như thịt cá trứng sữa và trong các loại đậu hạt; selenium có nhiều trong đậu hạt, cá, nhuyễn thể… hoặc có thể dùng các loại thuốc chứa các chất này bồi dưỡng cho người bệnh, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Xem thêm: Để tăng cường hệ miễn dịch – nên ăn gì?

Có nhiều cách để tăng cường sức đề kháng cải thiện hệ miễn dịch cho cơ thể mọi người có thể cũng có thể áp dụng việc bổ sung thêm dưỡng chất từ những sản phẩm chức năng có nguồn gốc từ tự nhiên dễ hấp thụ như tảo mặt trời Spirulina.